Thursday, September 30, 2010

هفتم مهر ماه؛ روزی بدون آتشسوزی

پس از ثبت 418 مورد آتشسوزی در 114 روز گذشته‌ 
و در جغرافیای کوچکی به‌ اسم مریوان، امروز را بدون آتشسوزی سپری کردیم.

Tuesday, September 28, 2010

تیری که از کمان در رفت، به سمت کماندار کمانه می‌کند!!



در روزهای اخیر انجمن سبز چیا اقدام به پخش سی‌دی‌ای نموده است که ظاهراً برای بیدار کردن وجدان‌های خفته و جریحه‌دار کردن احساسات طبیعت دوستانه‌ی مردم بوده است، با این هدف که مردم هرچه بیشتر به یاری جنگل‌ها بیایند.
حال می‌خواهیم بدان بپردازیم که آیا این تیر به هدف اصابت کرده؟ و اگر نه، چه اشکالاتی بر آن وارد است؟ از نظر فنی و تکنیکی بی‌گمان اشکالات زیادی دارد که به دلایل احیاناً ناگزیر بودن آن‌ها برای انجمن و روشن بودن این اشکالات برای مردم، نیاز به بیان کردنشان احساس نشده، اما در این سی‌دی نقص‌های غیرفنی زیادی را هم شاهدیم که یکی یکی آن ها را عنوان می‌کنم؛ 1ـ ما در این سی‌دی با فهم به نامش «مریوان سوخته‌ی من» و گفته‌های ابراز شده در آن، انتظار نشان دادن سطح وسیع آتش‌سوزی‌های اخیر در جنگل‌ها را داریم که متأسفانه برعکس واقعیت، جزئی و ناچیز به تصویر کشیده شده است. بدین ترتیب این تیغ دولبه بیش از هر چیز دیگری دست سازندگان خود را زخمی کرده. هم‌چنین نه تنها آن‌ها را به هدف نزدیک نکرده، بلکه بیش از پیش از هدف دورشان کرده است. 2ـ دقایق ابتدایی سی‌دی، در مورد ارزش‌های جنگل، به جا بوده است، اما دقایق پایانی آن و نشان دادن دریاچه‌ی زریبار، نا مفهوم و نا مربوط با اصل سی‌دی «مریوان سوخته‌ی من» می‌باشد. هم‌چنین هیچ پیامی را برای بیننده در بر ندارد. 3ـ می بایست که متن و تصویر مکمل یکدیگر باشند اما در پاره‌ای از دقایق این دو با هم همخوانی ندارند. 4ـ در متن بیان شده اشتباهاً به جای آن که مردم به یاری جنگل‌ها خوانده شوند به کمک جوانان انجمن سبز چیا خوانده شده‌اند. در حالی که مردم بدون مراجعه به انجمن سبز چیا هم می‌توانند در رسیدن به هدف نهایی آن‌ها را همراهی کنند. هم‌چنین کمک نمودن به جوانان انجمن سبز چیا اشتباهی لفظی بوده که چندین بار تکرار شده، چرا که در یک کار داوطلبانه و به دور از منفعت شخصی، یاری نمودن معنایی ندارد و همکاری کردن عبارتی به مراتب صحیح‌تر است. در کل، خواسته یا ناخواسته این بیانات مردم و NGO را جدا از هم تعریف کرده که‌ واقعیت بدین گونه‌ نیست. 5ـ آتش‌سوزی‌های اخیر علاوه بر مریوان، مناطق اورامان، سروآباد، سقز و... را هم دربرگرفته، اما در این سی‌دی با عبارت «مریوان سوخته‌ی من» برخورد می‌کنیم. از یک گروه حافظ محیط زیست با تفکری جهانی و عملاً منطقه‌ای «نه شهرستانی» انتظار می‌رفت در انتخاب نام دقت بیشتری به عمل آورند.
در پایان امیدوارم مسئولین انجمن سبز چیا مغرضانه به این نقد ننگرند و نقد پذیریشان را عملاً نشان دهند. هم‌چنین از حذف و گلچین نمودن مطالب، همسو با افکارشان بپرهیزند. با تشکر از تلاش‌های انکار ناپذیرتان
حمید فتحی

ئاگره‌کانی 6ی ڕه‌زبه‌ر

416: دارستانه‌کانی ئاوایی  پیران
417: دارستانه‌کانی ئاوایی باشماخ
418: دارستانه‌کانی ئاوایی سێف

Monday, September 27, 2010

آتشسوزیهای 5 مهر

... و تلخنامه‌ی سوزاندن تن عریان این سرزمین همچنان ادامه‌ دارد...

412: جنگلهای روستای بارام آباد
413: جنگلهای روستای دزلی
414: جنگلی در کوههای روستای دموی
415: برای بیش از دهمین بار، جنگلهای روستای هنجیران

شایان ذکر است که‌ دوستداران طبیعت و بخشی از تیم پیشگیری از تخریب و آتشسوزی چیا، از ظهر امروز برای کنترل آتشسوزی مناطق رزوه‌ (بارام آباد و دزلی و دموی) رفته‌اند، با این وجود اطلاع داده‌اند که به‌ دلیل گستره‌ی زیاد آتشسوزی،‌ عاجز از کنترل آتشسوزی هستند، به‌ همین دلیل عده‌ای دیگر از اعضای تیم پیشگیری، هم اکنون (ساعت 8 شب) عازم منطقه‌ شدند.

Sunday, September 26, 2010

ئاگره‌کانی 4ی ڕه‌زبه‌ر

405: کێفی قه‌له‌به‌ردی قووچه‌ لووس
406: پیازه‌ی قه‌له‌به‌رد
407: دارستانه‌کانی بووک و مارانی دگاگا
408: هه‌واره‌کانی ژۆنی
409: داره‌کانی خورده‌لووکێی سه‌قز
410: دارستانه‌کانی ئاوایی نیاوا
411: دارستانه‌کانی ئاوایی مه‌حمه‌یه‌

ئاگره‌کانی 3ی ڕه‌زبه‌ر

400: دارستانه‌کانی ئاوایی دواو بۆڕیه‌ر
401: دارستانه‌کانی ئاوایی گوێزه‌ کوێره‌
402: دارستانێک له‌ نزیک جاده‌ی ڕه‌شه‌ دێ
403: کێفی قووچه‌لووس له‌ پشت ئاوایی پیرسه‌فا
404: دارستانه‌کانی ئاوایی باشماخ

Friday, September 24, 2010

ئاگره‌کانی 2ی ڕه‌زبه‌ر


395: دارستانه‌کانی ئاوایی باشماخ
396: دارستانه‌کانی ئاوایی لێو
397: داره‌کانی سه‌یرانگای مه‌ڵا قووبی
398: دارستانێک لای سێ ڕای بێکه‌ڕه‌
399:دارستانه‌کانی ئاوایی باشماخ (بۆ جاری دوه‌م له‌ هه‌مان ڕۆژدا)

به حمایت شما نیاز داریم

فراخوان انجمن زنان راه سبز

آتش سوزی جنگل های مریوان در سال جاری در طول تاریخ کردستان اتفاق نیفتاده و کسی به یاد ندارد این چنین گسترده‌ جنگل های بلوط آتش بگیرد.

همه می دانیم تغییر اقلیم و گرمایش هوا نتیجه‌ کاهش فضای سبز و افزایش گاز co2  می باشد. آن چه‌ که‌ در کنترل ما نیست و ضرورت زمانه‌ است، رفت و آمد هواپیماها در آسمان، اتومبیل ها در زمین و حضور بی دریغ کارخانه‌هاست. اما توسعه‌ فضای سبز و حفاظت از آن و جبران حوادث پیشبینی نشده‌ از همه کس بر می آید چون ادامه‌ زندگی سالم و سلامت آیندگان از وظایف بشردوستانه‌ ماست. بیایید همین امسال در فصل نهال کاری با کاشت درختان بلوط در مریوان قسمتی از آتش سوزی ها را جبران کنیم و مثل "دیگران کاشتند، ما خوردیم، ما بکاریم دیگران بخورند" را جان ببخشیم.

بیایید با حفاظت از فضای سبز و توسعه‌ آن گرمایش زمین را کنترل کنیم.

-        از نهالستان ها درخواست کمک و اهدای نهال بلوط به‌ مریوان را داریم.

-        از مردم می خواهیم با خرید نهال های بلوط و ارتباط با انجمن های زیست محیطی برای حرکت یار و یاور ما شوند، نگرانی ما را توشه‌ راه خود سازند.

انجمن زنان زمین و توسعه پایدار (راه سبز)‌

www.greenway.blogsky.com

لێم ببووره‌ پاییز...

قه‌تاره‌ی نه‌مام و دارستانی سه‌ر شه‌قامی ژینم
وشک و بێ گه‌ڵایه‌!

لێم ببووره‌ پاییز!
به‌ بێ سه‌مای هه‌زار ڕه‌نگی 
تیشکی نیگای په‌پووله‌کان
به‌ خێر هاتنت ناکه‌م!

لێم ببووره‌ پاییز...

آتشسوزیهای 31 شهریور

تابستانی همراه با دود و درد نکبت را پشت سر گذاشتیم،
394 مورد آتشسوزی در 108 روز
تراژدیست فراموش نشدنی
و تاریخ شرمسار از این روزهاست.


392: جنگلهای روستای نیاوا
393: جنگلی در پشت محله‌ی کونه‌ دیو مریوان
394: جنگلی در نزدیکی روستای نی

Wednesday, September 22, 2010

ئاگره‌کانی 30ی خه‌رمانان

هیلاکی ئه‌ژنۆمان ماندوو ئه‌کات، دووکه‌ڵ چاومان ئه‌کزێنێت و توونێتی قوڕگمان، به‌ڵام
وره‌مان هه‌ر به‌رزه‌و به‌رزتر ده‌بێته‌وه‌

389: دارستانه‌که‌ی پشت گوڵزار شوهه‌دا
390: دارستانێکی ئێجگار چڕی دۆڵێک لای ئاوایی لێو*
391: دارستانه‌که‌ی پشت گوڵزار شوهه‌دا

 *تیمی ئاگری ئاوایی ئێنگیجه‌ ئاگره‌که‌یان کۆنتڕۆڵ کردو دواتر 19 که‌س له تیمی ئاگری ناوشار بۆ بێخه‌م کردنی خۆیان گه‌یانده‌ شوێنی ڕووداوه‌که‌. کاری دژواری بێخه‌م کردنی ئاگر، تا دره‌نگانێک له‌ شه‌وی خایاند.

به‌ په‌له‌، به‌ په‌له‌

هه‌ردی ئاواییه‌کانی لێو مڕانه‌ ئاگری گرتوه‌. کوڕانی چیا تاوێک له‌مه‌و به‌ر به‌ڕێکه‌وتن بۆ شوێنی ئاگره‌که‌، بۆ گه‌یشتن به‌و شوێنه‌  به‌ هۆی نه‌بوون یان خراپی ڕێگا، هه‌موو ماشینێک ده‌رناچێ. ئه‌وان به‌ ناچاری مینی بووسێکیان به‌ کرێ گرت. به‌ داخه‌وه‌ کابرای خاوه‌ن مینی بووس له‌و په‌ڕی بێ ویژدانیدا پێی وتوون که‌ ‌ نه‌فه‌ری به‌ 3000 تمه‌ن ئه‌یانبات بۆ ئه‌وێ.
شایانی باسه‌ ئه‌وان فریا نه‌که‌وتن نان و خوارده‌مه‌نی تر له‌ گه‌ڵ خۆیان ببه‌ن. تا ئامده‌ کردنی ئه‌م هه‌واڵه‌ ده‌رنه‌که‌وتوه‌ که‌ ڕووبه‌ری ئاگر که‌وتنه‌وه‌که‌ چه‌نده‌و تا چه‌ند کوڕه‌کان ئه‌توانن کونتڕۆڵی بکه‌ن.

Tuesday, September 21, 2010

ئاگره‌کانی 29ی گه‌لاوێژ

385: دارستانێک لای ئاوایی به‌یه‌ڵه‌
386: دارستانه‌کانی ئاوایی ڕه‌زاو
387: دارستانێک لای گه‌ڕه‌کی تفێنییه‌کان (نزیک گوڵزار شوهه‌دا)‌
388: دارستانه‌کانی ئاوایی ژیوار

Monday, September 20, 2010

این تن زخمی بود

به گزارش کمیته بحران- پیشگیری و مقابله با تخریب و آتش سوزی جنگل ها- انجمن سبز چیا، روز شنبه مورخ 27/6/89 جنگل های روبروی روستای چاوگ دچار حریق شد. این آتش که دود آن به مانند ابر پیش چشمان مردم شهر مریوان و سوز آن در محوطه روستاهای اطراف بود چندین هکتار از جنگل های پر پشت و بکر منطقه را در دام خود گرفتار کرد. لازم به ذکر است که منطقه ذکر شده طی سالیان پیش نیز دچار آتش شده بود و پیکر زخمی و دردمند آن به شدت آسیب دیده و با خطر بیابان شدن مواجه است. شدت آتش و سرعت باد در این آتش سوزی به گونه ای بود که مهار آتش را بسیار سخت و طاقت فرسا نموده اما با درایت اعضای انجمن سبز چیا و روحیه ی خستگی ناپذیرشان، آتش چاره ای جز مهار شدن و خاموش شدن نداشت. هر چند که در این آتش دست یکی از اعضا آسیب دید و چندین تن دیگر در کام دود و آتش گرفتار شدند اما این درد فاجعه ی به جا مانده از آتش بود که قلب ها را در غصه فرو برده بود. شایان ذکر است که وضعیت جسمی اعضای انجمن بهبود یافته و در همان جا مداوای لازم و تدابیر کافی اخذ شده بود.

ئاگره‌کانی 28ی گه‌لاوێژ

380: دارستانێک له‌ ئاوایی گوێزه‌ کوێره به‌ ناوی ژیژوان‌
381: دارستانێک لای ئاوایی به‌یه‌ڵه‌
382: دارستانێک له‌ نزیک ئاوایی چاوه
383: دارستانێک لای ئاوایی زوێران
384: دارستانێک له‌ ئاوایی باشماخ به‌ ناوی ڕیقناوا

Sunday, September 19, 2010

ئاگره‌کانی 27ی خه‌رمانان

378: دارستانه‌کانی ئاوایی هه‌ورامان ته‌خت
379: دارستانێک له‌ نزیک ئاوایی چاوگ

Friday, September 17, 2010

آتشسوزیهای 26 شهریور

374: جنگلهای روستای نسنار
375: جنگلی به‌ اسم لق لقان در نزدیکی روستای بالک
376: جنگلی پشت محله‌ی کونه‌ دیو مریوان
377: جنگلی در نزدیکی جاده‌ی مرزی میرگه‌ دریژ

آتشسوزیهای 24 و 25 شهریور

368: جنگلهای روستای دوله‌ بی
369: جنگلهای روستای ژنین
370: جنگلی در نزدیکی روستای اسراباد
371: جنگلی در نزدیکی شهرک کانی دینار
372: جنگلهای روستای شارانی
373: جنگلهای روستای حسن آوله‌

Thursday, September 16, 2010

درخواست همکاری از اهالی روستا


در پی گزارش کمیته‌ی بحران – پیشگیری و مقابله‌ با آتشسوزی و تخریب جنگلها – انجمن سبز جیا، اعضا انجمن در چند اکیپ جهت تحکیم روابط و در راستای ارتباطات مکرر با مردم  به‌ روستاهای؛ تازاوا، حسن آوله‌، رشه‌ دهـ، پیله‌ و اسراوا مراجعه‌ نمودند.
اعضای این کمیته‌ با توجه‌ به‌ تخریبات و آتتشسوزیهای مکرر جنگلهای اطراف این روستاها، روز پنجشنبه‌ مورخ 25 شهریور سال جاری به‌ اهالی روستا در مورد مضرات تخریبات و آتشسوزی جنگلها هشدار دادند و اهمیت توجه‌ به‌ حفاظت از جنگلها و بهداشت روستا را برجسته‌ نمودند.
در این گفتگوهای دوستانه‌ اهالی روستاها از مشکلات زیست محیطی خود و موانع برخورد با افراد خاطی سخن به‌ میان آوردند، و اعضای انجمن نیز آنان را به‌ همکاری و تلاش بیشتر برای مبارزه‌ و ریشه‌ کن کردن این معضلات دعوت نمودند.
لازم به‌ ذکر است که‌ در پایان این حرکت، تراکتی با‌ مضامین زیست محیطی، که‌ پیشتر از طرف انجمن آماده‌ شده‌ بود، در بین اهالی روستا پخش شد.
به گفته‌ی حاضران در این جلسات و با توجه‌ به‌ قولها و وعده‌های روستا نشینان این امید میرود که‌ تخریبات و آتشسوزیهای جنگلها در این نواحی به‌ حداقل رسیده و از این پس شاهد روستاهایی زیست محیطی باشیم.

Wednesday, September 15, 2010

ئاگر، پێودانگێ بۆ خۆناسین

فاروق سه‌عیدزاده‌

ئێمپدۆکلێس ده‌ڵێت:" جیهان له‌ 4ڕه‌گه‌زی (عنصریا آخشیج) سرووشتی  پێکدێت‌؛ ئاگر، هه‌وا، ئاو، خاک. واته‌ به‌ تێکهه‌ڵچوونی ئه‌م دژانه‌ به‌ناو یه‌کترداو هه‌روه‌ها جیابوونه‌وه‌یان ئه‌م جیهانه‌ خولقاوه‌. نرخاندنی ئێمه‌ له‌م ڕه‌گه‌زانه‌دا بابه‌تی ئاگر ده‌گرێته‌به‌ر که‌ له‌ ڕه‌وتی مێژوودا کاریگه‌رییه‌کی زۆری کردووه‌ته‌ سه‌ر مرۆڤ و سروشتی ده‌ورووبه‌ری، هه‌ر ئه‌م دیارده‌یه‌ش بووته‌ هۆی ئه‌وه‌ی‌ که‌ له‌ لایه‌ن بیرووباوه‌ڕی جیاوازدا بکه‌وێته ‌به‌ر توێژینه‌وه‌.
به‌رله‌وه‌ی لێکۆڵینه‌وه‌یه‌ک‌ بده‌ین له‌سه‌ر مژاره‌که‌ با بزانین وشه‌ی ئاگرچیه‌و له‌ کوێوه‌ هاتووه‌؟
ئه‌م وشه‌یه‌ له‌ زمانی پاڵه‌ییدا(پهلوی) به‌ "آتخش،آتیشت،آدیشت" هاتوه‌ که‌ دواتر له‌ زمانی فارسی ده‌ری دا به‌ "آذیش" ناوزه‌د ده‌کرێت، هه‌ر ئه‌م وشه‌یه‌ له‌ ئاڤێستا به‌ " ترش" یان"آ‌تر"نووسراوه‌ که‌ دواتر بوه‌ به‌"آذر" وه‌ک پێشناوی "آذرگشنسب،آذرفرن بغ، آذربرزین مهر" که‌ ئه‌م سێ شوێنه‌واره‌ مه‌زنترین و گرنگترین په‌رستگای زه‌رده‌شتی پێغه‌مبه‌ر بوه‌. آذریش له‌ "آتور یان آدور"ی پاڵه‌یی هاتووه‌. له‌ زاراوه‌ جیاوازه‌کانی کوردیدا به‌" ئاگر،ئاور،ئاییر،ئاویر،ئێر"ده‌ناسرێت.
 له‌ ئه‌فسانه‌ی کۆنی نه‌ته‌وه‌کاندا‌ به‌ شێوه‌ی جیاواز هاتوه‌، له‌ ئێرانی کۆندا "آتور یان آذر" خوداوه‌ندی ئاگر بوه‌، له‌ یۆنانی کۆندا به‌ "هێستیا" (Hestia)، له‌ رۆما به‌ "ڤێستا"(vesta )، له‌ چین به‌ "تسائۆ وانگ"(tsao wang)‌ هه‌روه‌ها لای هیندووه‌کان‌ "ئا‌گنی" خوداوه‌ندی ئاگر بووه‌.
هه‌ر ئایینێ سه‌باره‌ت به‌ ئاگر بیروبۆچوونی خۆی ئاراسته‌ کردوه‌ که‌ ئێمه‌ بۆ روونکردنه‌وه‌ی مه‌به‌سته‌که‌مان زۆر به‌ کورتی ئاماژه‌ ده‌که‌ین بۆ به‌ پیرۆز بوونی ئاگر لای ئه‌و ئایینانه‌دا که‌ تا ئێستا له‌ مێژوودا له‌گه‌ڵ مرۆڤدا بوون. ئاگر لای بووداییه‌کان ئه‌وه‌نده‌ پیرۆزه‌ که‌ هیچ کاتێ به‌ فوو نایکوژێننه‌وه‌، جووله‌که‌‌کان باوه‌ڕیان وایه‌ که‌ خوداوه‌ند‌ واته‌ "یه‌هوه" 10 فه‌رمان له‌ په‌رتووکی پیرۆزدا به‌ زمانی ئاگر هه‌نارده‌ کردووه‌ یان یه‌هوه‌ له‌ کێوی توور به‌ ئاگر خۆی به‌ مووسا نیشاندا ئه‌وه‌ بوو له‌ ئاکامدا کێوی توور سووتاو بوو به‌ ڕووته‌ڵان.
له‌ ئاییینی زه‌رده‌شتدا ئاگر سه‌رچاوه‌ی ژیانه، ئه‌وه‌نده‌ پیرۆزه‌ که‌ له‌ ئاڤێستادا سوێندی پێنجه‌م به‌ ئاگر ده‌خورێت. به‌ نه‌بوونی ئاگر ژیان ده‌که‌وێته‌ مه‌ترسییه‌وه‌، بۆ نموونه‌ ئێران وه‌ک فه‌لات، واته‌ "وڵاتی به‌رز" به‌ تایبه‌ت کوردستان که‌ ناوچه‌ی کوێستانی سارده‌ بوونی ئاگر زۆر پێویسته‌ ته‌نانه‌ت ده‌خرێته‌ پێش هه‌موو شتێکه‌وه‌ تا ئاگر نه‌بێت ژیانیش نابێت که‌ وای لێهات کۆبوونه‌وه‌یش له‌ ده‌ور ئاگر بۆ به ‌جێهێنانی سرووته‌ ئایینیه‌کان زۆر پیرۆزه‌ هه‌ر وه‌ها که‌ پێشتریش ئاماژه‌مان کرد دروستبوونی ئاویرگا یان ئاییرگا (ئاته‌شکه‌ده‌) له‌ لایه‌ن زه‌رده‌شته‌وه‌ به‌ پێویست و به‌ پیرۆز ده‌زانرێت.‌ ته‌نانه‌ت چه‌مکی "وه‌جاخ کوێر" له‌ کۆمه‌ڵگای ئێراندا به‌ بنه‌ماڵه‌یه‌ک ده‌وترێ‌ که‌ کوڕیان نه‌بێ.‌ به‌ نه‌بوونی باوک که‌س نه‌بوو ئاگریان بۆ داگیرسێنێ واته‌ ئوجاق یان وه‌جاخیان کوژاوه‌ بوو ئیتر ژیانیان ده‌که‌وته‌ مه‌ترسیه‌وه‌. زه‌رده‌شت فه‌لسه‌فه‌ی ئاگری به‌ جۆرێ واتادار کرد که‌ ‌پیتاگوراس (فیثاغورث) فه‌یله‌سوفی یۆنانی   پێش زایین، ئاگری کرد به‌ مه‌شخه‌ڵێک و به‌ردی بناغه‌ی فه‌لسه‌فه‌ی خۆیی پێ داڕشت، هه‌ر ئه‌مه‌یش  بوه‌ هۆی ئه‌وه‌ که‌ فه‌یله‌سووفانی ڕێبازی هێلێنیستی (یۆنانی کۆن) که‌ڵک له‌ ده‌سکه‌وته‌که‌ی پیتاگوراس وه‌ربگرن. بۆ نموونه‌ هێراکلیتووس ڕه‌گه‌زی(عنصر) ئاگری به‌ یه‌که‌مین ڕه‌گه‌ز واته‌ یه‌که‌مین جه‌وهه‌ری پێکهێنانی جیهان دانا‌، هه‌موو زینده‌وه‌رێ له‌ ئاگره‌وه‌ بوونی په‌یداکرد.
هه‌ر ئه‌م فه‌یله‌سووفه‌ ده‌ڵێت؛ تا شتێک نه‌بێ بۆ سووتاندن ئاگر بوون په‌یدا ناکات واته‌ ئاگر کاتێ ده‌بێت که‌ شتێک ببێت بۆ سووتاندن.
ئێستا ئێمه‌یش به‌ که‌ڵک وه‌رگرتن له‌و هزره‌ فه‌لسه‌فییانه‌ ته‌وه‌ره‌که‌ی خۆمان به‌رده‌وام ده‌که‌ین بۆ گه‌یشتن به‌ مه‌به‌ستی سه‌ره‌کیمان که‌ دیارده‌ی قیزه‌ونی ئاگرتێبه‌ردانه‌ له‌ کوردستان به‌ گشتی و له‌ مه‌ریوان به‌تایبه‌تی.
کێلمێنت ده‌ڵێت؛" هێز وتوانای ئاگر دوولایه‌نی هه‌یه‌: یه‌که‌م هاوسه‌نگه‌ له‌گه‌ڵ خلقه‌ت و پێگه‌یاندنی ژینگه‌، ئاژه‌ڵ، سه‌وزه‌ و... لایه‌نی دووهه‌م فه‌وتاندن و وێرانییه‌."
ئه‌گه‌ر چاوێ بخشێنین به‌ ئێستای کوردستاندا زۆر به ‌داخه‌وه‌ ناحه‌زان لایه‌نی دووهه‌می وته‌که‌ی کێلمێنتیان کردوه‌ به‌ ده‌سته‌مۆی خائینانه‌ی خۆیان، به‌ حه‌زی خۆیان ده‌ستدرێژی ده‌که‌ن به‌ سه‌ر سروشتدا. له‌ ماوه‌ی ئه‌م چه‌ند ساڵه‌ی ڕابردوودا له‌ کوردستان ئاگرتێبه‌ردان بوه‌ته‌ هۆی فه‌وتاندن و وێران کردنی ژینگه‌و دارستان و...
لێره‌دا ده‌توانین ئاوڕێ بده‌ینه‌وه‌ له‌ مێژوو که‌ زۆر به‌ وردی باسی گرنگی و پیرۆزی ئاگرمان کرد، ئێستا خۆیشتان هه‌ڵیسه‌نگێنن که‌ ئایا مرۆڤی ئه‌مڕۆیی دژ به‌ مێژووی خۆی ڕانه‌وه‌ستاوه‌؟ ئایا پیرۆزی ئاگریان نه‌شکاندوه‌ ته‌نانه‌ت ئاگری نه‌ورۆزی سه‌رهه‌ڵدانی کاوه‌ی ئاسنگه‌ر؟ ئایا مافی ئه‌وه‌مان بێت له‌ جێژنی نه‌ورۆزدا ئاگر هه‌ڵکه‌ین؟ ئایا مرۆڤ نه‌بووته‌ دوژمنی ژینگه‌و داهاتووی خۆیشی؟
له‌سه‌ر به‌ بنه‌ما گرتنی ئاگر که‌ ئه‌مڕۆکه‌ بوه‌ته‌ کێشه‌یه‌ک، ئێمه‌ هه‌ندێ ده‌سته‌واژه‌ی ده‌روونی و فه‌لسه‌فی لێ شرۆڤه‌ ده‌که‌ین تا بتوانین مرۆڤه‌کانی ناو کۆمه‌ڵگا باشتر پێناسه‌ بکه‌ین. هه‌ر له‌م ڕوانگه‌وه‌ سه‌ره‌تا مرۆڤه‌کان به‌ گشتی به‌ 3به‌شی جیاواز دابه‌ش ده‌که‌ین:
1-ئه‌وکه‌سانه‌ که‌ ئاگر له‌ ژینگه‌به‌رده‌ده‌ن؛ نموونه‌ی مرۆڤێ که‌ له‌ پێناو ژینگه‌و مرۆڤدا خۆی به‌ به‌رپرس نازانێت. بوونه‌وه‌رێک هێشتا یاسای مرۆڤایه‌تی نه‌ناسیوه‌ یان هه‌ستی به‌ مرۆڤایه‌تی خۆی نه‌کردووه‌ واته‌ زۆر له‌ چوارپێ نزیکه‌ بگره‌ پله‌یه‌ک خوارتر ته‌نیا له‌ غه‌ریزه‌ی ئاژه‌ڵان خواردن، خه‌وتن و.. ئه‌زانێت، ئیتر له‌ دنیا هیچ تێنه‌گه‌یشتووه‌. مرۆڤێکی قیزه‌ون. کورد وته‌نی؛‌ ئاگری ژێرکان. تامس هابز ده‌ڵێت؛ مرۆڤ گورگی مرۆڤه‌ به‌ڵام به‌وه‌یشه‌وه‌ نه‌وه‌ستاوه‌ بووه‌ته‌ گورگی ژینگه‌.
2-ئه‌وکه‌سانه‌ که‌ ئاگر ده‌کوژێننه‌وه‌؛ نموونه‌ی مرۆڤێکی خاوه‌ن هه‌ست ونه‌ستێکی مه‌زن، پارێزه‌ری مرۆڤ و ژینگه‌، تێگه‌یشتوو له‌ کۆمه‌ڵگاو مرۆڤایه‌تی، گیان فیداو خۆبه‌خش له‌ هه‌موو بواره‌کانی کۆمه‌ڵگادا، خاوه‌ن خه‌بات وبه‌رخۆدان له‌ هه‌مبه‌ر هه‌موو کێشه‌یه‌کدا، خاوه‌ن ئیراده‌و وره‌یه‌کی به‌رز، به‌ وته‌ی نیچه‌ فه‌یله‌سووفی ئاڵمانی؛" ئه‌گه‌ر باشتر په‌روه‌رده‌ بکرێت ده‌بێت به‌(superman) واته‌ به‌رزتر له‌ مرۆڤ".
3-ئه‌وکه‌سانه‌ که‌ نایه‌ن بۆ کوژاندنه‌وه‌ی ئاگر، که‌ له‌ سێ به‌شی جیاوازدا دابه‌شیان ده‌که‌ین:
1-3. ئه‌وانه‌ی که‌ به‌ هۆیه‌که‌وه‌ عوزریان هه‌یه‌ له‌ نه‌هاتن؛ کچان و ژنان به‌ هۆی دواکه‌وتوویی کۆمه‌ڵگا له‌ به‌ربه‌ستێکدا ماونه‌ته‌وه‌ ناتوانن وه‌ک پیاوان له‌ هه‌موو شتێکدا به‌شداربن.
نه‌خۆشان و پیران ومنداڵان که‌ به‌ هۆی لاوازی جه‌سته‌یان ناتوانن هاریکاری بده‌ن.
 کاسبکاران که‌ سه‌رقاڵی ئیش وکارن بۆ پێداویستی بنه‌ماڵه‌ به‌ڵام یارمه‌تی مادی ده‌ده‌ن یان تا ڕاده‌یه‌ک هان به‌ هانای ژینگه‌پارێزانه‌وه.
2-3. ئه‌وانه‌ی که‌ به‌ بێ هیچ هۆیه‌ک نایه‌ن بۆ کوژاندنه‌وه‌ی ئاگر یان گوێی خۆیانی لێ ده‌خه‌وێنن هه‌روه‌ها له‌ هیچ بوارێکه‌وه‌ یارمه‌تی ناده‌ن به‌ڕاستی مرۆڤێکی له‌ش په‌روه‌ر و ته‌مه‌ڵن، ‌خاوه‌ن ئیراده‌یه‌کی لاواز، خاوه‌ندارێیتی له‌ پرسیاری "به‌ من چی؟" ده‌که‌ن، پاڵده‌ده‌نه‌وه‌ قسه‌ی زل زلیش ده‌که‌ن کورد وته‌نی "به‌ ده‌م ئازاو به‌ لاشه‌ بیمار" ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر خۆیشیان بسووتێن تاقه‌ت په‌لامارێکیشیان نیه‌ بۆ خۆ رزگارکردن.
3-3. ئه‌وانه‌ی که‌ له‌ ناو کۆمه‌ڵگادا لافی ڕۆشنبیری و تێگه‌شتوویی لێده‌ده‌ن، خۆیان به‌رزتر و پێشکه‌وتووتر له‌ کۆمه‌ڵگا ده‌بینن، وه‌ها بیرده‌که‌نه‌وه‌ که‌ هه‌موو که‌سێ بۆ هه‌موو کێشه‌یه‌ک ده‌بێ له‌مان ڕاپرسی وه‌ربگرن. ئه‌مانه تووشی هه‌ڵخڵه‌تاوی، له‌ خۆبایی و تووشی قه‌یرانی ده‌روونی بوون (له‌خۆبایی درۆیین). هیچ چالاکییه‌کیان نیه‌ بۆ دڵخۆشی خۆیان، له‌وانه‌یه‌‌ ته‌نیا له‌و که‌سانه‌ خراپتر نه‌بن که‌ ئاگر له‌ ژینگه‌ به‌ر ده‌ده‌ن! ده‌بێ زۆرتر به‌ خۆیاندا ڕۆبچنه‌وه‌، زۆرتر خۆیان په‌روه‌رده‌ بکه‌ن‌، چه‌ند پله‌یه‌ک بێننه‌ خواره‌وه‌ تا باشتر له‌ خۆیان و کۆمه‌ڵگاکه‌یان تێبگه‌ن.
ئازیزان! ئیتر خۆتان قازی بن و قه‌زاوه‌ت بکه‌ن، خۆتان  هه‌ڵیسه‌نگێنن بزانن له‌ کام قۆناغدان؟ ئه‌گه‌ر که‌مووکووڕییه‌کمان هه‌یه‌ بێین خۆمان باشتر په‌روه‌رده‌ بکه‌ین تا له‌و گیروگرفتانه‌ خۆمان ڕزگاربکه‌ین. بتوانین وره‌و ئیراده‌ی خۆمان به‌رینه ‌سه‌ر تا له‌وه‌ زیاتر زه‌ره‌رو زیان نه‌بینین، به‌رپرسیاری نه‌‌وه‌ی داهاتوو بین، بتوانین به‌ هه‌وڵ و تێکۆشانی خۆمان تا ڕاده‌یه‌ له‌سه‌ر نه‌وه‌‌ی داهاتوو کاریگه‌ری دابنێین له‌ دڵی نه‌وه‌ی نوێ خۆمان جێگه‌ بکه‌ینه‌وه‌، تێکۆشانی ئه‌وان بۆ گه‌یشتن به‌ ژیانێکی ئاسایی و خۆش  ئاسانتر بکه‌ینه‌وه‌.


Tuesday, September 14, 2010

آمار آتشسوزیهای 23 شهریور

362: تپه‌ بازرگان
363: جنگلهای روستای خاو
364: جنگلهای روستای دوروه‌
365:جنگلهای روستای ژنین
366: جنگلهای روستای اسراوا
367: جنگلهای روستای دوله‌بی

آمار آتشسوزیهای 21 و 22 شهریور

354: جنگلی در نزدیکی روستای پیله‌
355: جنگلهای روستای بردرشه‌
356: جنگلهای روستای قولقوله‌
357: جنگلهای روستای بالک
358: جنگلهای روستای بردرشه‌
359: جنگلهای روستای باشماخ
360: جنگلهای روستای ولژیر
361: جنگلهای روستای سردوش

Sunday, September 12, 2010

آمار آتشسوزیها از 9 تا 20 شهریور



9 و 10 شهریور:
293: جنگلهای روستای دوپلوره‌
294: جنگلهای روستای نگل
295: جنگلهای روستای بندول
296: جنگلهای روستای احمد اباد
297: جنگلهای روستای حسن آوله‌
298: جنگلهای گاران
299: جنگلهای روستای بندول
300: جنگلهای روستای باشماخ
301: جنگلی در نزدیکی کارخانه‌ آرد سروآباد
11 شهریور:
302: جنگلهای روستای رشه‌ ده‌
303: جنگلهای روستای رزاو
304: جنگلهای روستای دانیکش
305: جنگلهای روستای خیر آباد
306: جنگلهای روستای حسن آوله‌
12 و 13 و 14 شهریور:
307: جنگلهای روستای موسک
308: جنگلهای روستای سولاوا
309: جنگلهای روستای موسک
310: جنگلی در نزدیکی شهرک کانی دینار
311: کوه شاهو و اطراف آن
312: جنگلهای روستای بیلو
313: جنگلهای روستای پیله‌
314: جنگلهای روستای دگاگا
315: جنگلهای روستای پایگلان
15 شهریور:
316: جنگلهای روستای نژمار
317: جنگلهای روستای گماره‌لنگ
318: جنگلهای روستای دره‌تفی
319: جنگلهای پشت محله‌ی ترخانابد
320: جنگلهای روستای باشماخ
321: جنگلهای روستای دره‌تفی
322: جنگلهای روستای رزاو
323: جنگلهای روستای ترخان آباد
324: جنگلهای روستای آسنوه
16، 17 و 18 شهریور:
325: کوه امام
326: جنگلهای روستای باشماخ
327: کوه امام
328: جنگلهای روستای خیر آباد
329: کوه امام
330:  جنگلهای روستای لنج آباد
331: جنگلهای روستای لنج آباد
332: جنگلهای روستای ژریژه‌
333: جنگلهای روستای بیله‌
334: جنگلهای روستای دوله‌ بی
335: جنگلهای روستای بیله‌

19 شهریور (روز عید سعید فطر):
336: جنگلهای روستای بیله‌
337: جنگلهای روستای ساوجی
338: جنگلهای روستای بیله‌
339: جنگلهای روستای دل
340: کانی گویز
341: جنگلهای روستای چاوگ
342: جنگلهای روستای حسن آوله‌
343: جنگلهای روستای گویزه‌ کویره‌
344: پشت محله‌ی کوره‌ی موسوی
345: پشت محله‌ی کونه‌ دیو
346: جنگلهای روستای بیله‌

20 شهریور:
347: جنگلهای روستای چاوگ
348: جنگلهای روستای سیف پایین
349: جنگلهای روستای درتفی
350: جنگلهای روستای  هلوژان
351: جنگلهای روستای چاوگ
352: جنگلی در نزدیکی صد گاران
353: تپه‌ بازرگان

Wednesday, September 1, 2010

شاهۆ لانكه‌ى حه‌ماسه‌وتراژيديا


فاروق سه‌عید زاده‌
خۆشه‌ويستان ده‌مه‌وێ به‌رله‌وه‌ى ڕوو بكه‌مه ئێوه هه‌ندێ له‌ گه‌ڵ جه‌رگه سووتاوه‌كه‌ى خۆمدا سه‌باره‌ت به شاهۆى له‌ مێژينه نه‌به‌زيو بدوێم.
پاش نزيكه‌ى 3 مانگ ئاگرتێبه‌ردانى ژينگه ‌ڕازاوه‌كه‌ى ناوچه‌ى مه‌ريوان و سه‌وڵاوا له ‌لايه‌ن ناحه‌زان و چاوكوێرانى ژينگه‌و هه‌ر وه‌ها كوژاندنه‌وه‌ى ئاگره‌كان له ‌لايه‌ن كوڕه‌كانى ئه‌نجومه‌نى سه‌وزى چيا يان هه‌روه‌ك خۆيان ده‌ڵێن: "هه‌‌ڵۆكانى چيا " ئه‌م ڕه‌وته هه‌روا وه‌ك ئه‌فسانه‌ى سيزيئێفى يۆنانى به‌رده‌وام بوو، ئه‌وان ئاگريان له ‌ژينگه تێبه‌رده‌دا و ئێمه‌يش ده‌مانكوژانده‌وه‌، ته‌نيا جياوازى سيزيئێف و ئێمه له‌وه‌دا بوو كه‌ سيزيێف له‌ گه‌ڵ سرووشتدا(چاره‌نووس) شه‌ڕى ده‌كردو، ئێمه‌يش له‌ گه‌ڵ ناحه‌زانى سرووشت. ئه‌مجاره‌ دواى 277 ئاگادارى بۆ حاڵه‌تى ئاگرتێبه‌ردان نۆبه‌ت گه‌يشته زنجيره‌ چياى شاهۆى ملبه‌رزو ملهوڕ، ئه‌و شاهۆيه‌ كه‌ به هه‌زاران ساڵه مرۆڤى له ‌داوێن خۆيدا په‌روه‌رده كردووه له ‌باش و خراپ، له شه‌ڕكه‌ر و ئاشتيخواز، له ‌خولقێنه‌رى حه‌ماسه‌و تراژيديا. ئه‌و شاهۆيه‌ى كه هێشتا جێگه ‌پێى جه‌وله‌ى *شۆڕه‌سوارانى دژ به ‌خوێنمژان و دڕنده‌كانى وه‌ك ئاژيده‌هاك و داگيركه‌رانى وه‌ك  ئه‌سكه‌نده‌رى پێوه ‌دياره‌ (12 سواره‌ى مه‌ريوان هێمایه‌که بۆ ئه‌و‌ گورووپانه). ئه‌و شاهۆيه‌ى كه له‌ ده‌ورانى مێژووى كورده‌واريدا هێشتا ملى بۆهيچ كه‌سێك شۆڕ نه‌كردووه‌و نايشيكات.
به‌ڵێ، سه‌رتان ناهێنمه‌ ئێش پاش گه‌يشتنى ئاگادارييه‌كه‌، نزيكه‌ى 30 كه‌س به ‌زووترين كات له ‌شوێنى هه‌ميشه دياريكراو واته‌ "مه‌يدانى باوه‌ڕه‌شى"  كۆ بووينه‌وه‌، پاش گرموو قاڵێكى درێژخايه‌ن له ‌به‌ر بێ ده‌سه‌ڵاتى و نه‌بوونى ماشين به ‌هه‌ر جۆرێك بوو كه‌وتينه ‌ڕێ.
هه‌ر له‌و كاته‌دا بووين به ‌دوو به‌شى جياواز، گورووپى يه‌كه‌م وتيان له‌ هه‌ورامان ته‌خته‌وه‌ ده‌ڕۆين، گورووپى دووهه‌م له ده‌گاگاو ژرێژه‌وه‌.
 ڕێكه‌وت وه‌هابوو من كه‌وتمه ناو گورووپى دووهه‌م، كاتژمێر8ى ئێواره گه‌يشتينه گوندى ده‌گاگا له‌ بنارى كۆساڵان پاشان ڕێكه‌وتين تا گه‌يشتينه گوندى ده‌ل، هه‌رله‌و گونده‌وه‌ ئاگره‌كه به‌دي ده‌كراو بڵێسه‌ى ئاگره‌كه هه‌ستى  پێ ده‌كرا كاتێ سه‌يرى شاهۆمان كرد به ‌ڕاستى ده‌ڵێم كه تراژيديايه‌ك ڕوويدابوو، هه‌موو به ‌ديتنى ئاگره‌كه سه‌رمان سووڕمابوو، بۆچى؟ چونکه‌ تا ئێستا ئاگرێك به ‌و ڕاده‌يه  گه‌وره‌و مه‌زنمان نه‌ديتبوو، شاهۆيان له چوارمێخه كێشابوو له ‌ده ورووبه‌رى ئاگر ده‌بارى زوو زوو له دڵى خۆمدا ئه‌مگوت؛ ئه‌ى خودا له‌م ئاگربارانه... هه‌تا...  دووكه‌ڵ ئاسمانى خنكاندبوو. بۆنى گۆشتى برژاو ده‌هات به‌ڵام نه‌ك هى ڕۆژوان بۆ به‌ربانگ به‌ڵكوو هى سووتانى ئه‌و زينده‌وه‌ره‌ خشۆكانه بوو كه نه‌يان ده‌توانى تيژ بن له‌ ڕۆيشتندا يان بێچوو‌ى ئه‌و په‌له‌وه‌رانه‌ى كه‌ دايكيان له‌ به‌ر گيانى خۆى به‌ جێيانى هێشتبوو ئێستا كاتى ئه‌وه هاتوه‌ بڵێين به مامۆستا قانێع ڕوو نه‌كاته مام ئه‌وڕه‌حمانى خواگرتوو چونکه‌ له‌و غه‌ددارتريشمان هه‌يه. خه‌ڵكى هه‌موو گونده‌كانى وه‌ك؛ ژرێژه، كۆڵيژ، كانى حسه‌ين به‌گ، ده‌ل، ده‌ڵه‌مه‌رز، زۆم، ڕوار حه‌په‌سابوون هيچيان له‌ ده‌ست نه‌ده‌هات ئاگاداريش كرابوونه‌وه‌ كه بۆيان نيه سه‌ردانى ئه‌و ئاگره‌ بكه‌ن هه‌روه‌ها كه به ئێمه‌يشان ڕاگه‌ياندبوو، وتبوويان نزيك كه‌وتنه‌وه له شاهۆ به واتاى به‌رپرسياريه‌تیيه  له هه‌موو ئه‌و ڕووداوانه كه به ‌سه‌رتاندا دێت.
گورووپى يه‌كه‌م دواى مشتومڕێكى زۆر نه‌يانهێشتبوو بڕۆنه سه‌ر ئاگره‌كه‌و به شوێن خۆياندا گه‌ڕانه‌وه، ئێمه‌يش 9 كه‌س بووين نه‌مانهێشت بيروڕاى گورووپى يه‌كه‌م و خه‌ڵك و...كاريگه‌ريمان له سه‌ر دابنێت و وره‌مان دانه‌به‌زى، چونکه‌ به ‌ڕاستى كاره‌ساته‌كه هێنده دڵته‌زێن بوو قيزمان له‌ مرۆڤايه‌تى و دڕندايه‌تى و ته‌نانه‌ت خۆيشمان كه مرۆڤ بووين ده‌شێوايه‌وه.
 له ‌گوندى ده‌ل خه‌ڵك نوێژى ته‌راوێحيان ده‌خوێند، ڕۆيشتينه ماڵى خودا بو داواى يارمه‌تى به‌ڵام به‌داخه‌وه هیچ هاریکاریمان نه‌کرا به ‌دڵساردى هاتينه ‌ده‌ره‌وه، تا بێگوێييمان ده‌كرا زۆرتر وره‌مان به‌رز ده‌بووه‌وه.
هه‌رجۆرێك بوو خۆمان گه‌يانده نزيك ئاگره‌كه، ده‌بوايه لا ژوورووى ئاگره‌كه‌مان بگرتايه كه دێهاتى ئه‌سپه‌رێز بوو ماشينه‌كه‌مان له پشت زۆم له كار كه‌وت. كاتژمێر10ى شه‌و له‌ژێر دووكه‌ڵ و ئاگر به ‌ناچارى ماشينمان جێهێشت و پاش 2 كاتژمێر گه‌يشتينه ئه‌سپه‌رێز، لاقمان هه‌نگاوى پێ نه‌مابوو به‌ڵام كه له ‌دێهاتى ئه‌سپه‌رێزهاتن به‌ره‌و پيريمان وزه كه‌وته ناو له‌شمان. وچانێكمان داو ئاوێكى سه‌ر‌ ته‌زێنمان خوارده‌وه. دوو كه‌سى ديكه‌مان پێ زياد بوو وره‌یه‌ک زۆرتر! يه‌كێان لالۆ حه‌مه ‌كه‌ريم بوو به ‌جه‌سته پيره‌ پياوێكى له كاركه‌وتوو، به‌ڕۆح لاوێكى تازه ‌پێگه‌يشتوو به ‌ئيراده‌يه‌كى ئێجگار زۆر، لالۆ وه‌ك په‌پوو سڵێمانكه‌ى ناو داستانى سيمۆرغ ( بۆگه‌يشتن به كێوى قاف) بۆ سه‌ر لووتكه‌ى شاهۆ بوو به ‌ڕێنمامان، ئه‌وه‌نده به گوڕ و تين بوو له‌ ڕۆيشتندا، هه‌موومان له پێ كه‌وتين. به ماندوو بوونێكى زۆره‌وه وه‌ك پڵينگێكى زامدار گه‌يشتينه سه‌ر ئاگره‌كه، خۆم به چاوى خۆم ده‌مبينى ئه‌و شێره ‌كوڕانه وه‌ك چۆن شێر په‌لامارى نێچير ده‌دات ئه‌وانيش به هه‌مان شێوه به‌ ناو گه‌رووى ئاگردا ده‌چوونه‌ خواره‌وه‌.
به‌ڵێ ئازيزان! ئه‌مانه هه‌موويان ڕاوچى ئاگربوون، كام يه‌ك له ئێوه ناوى ڕاوچييه‌كانى ئاگرتان بيستوه؟ سه‌یر له‌وه‌دا بوو ته‌نیا که‌ره‌سته‌ی ئه‌م نێچیرڤانانه‌ په‌لوو پۆی دارو ده‌وه‌ن، چنگاڵه‌، پاچه‌کۆڵه‌‌، ته‌و‌رزین، ... بوو.!
لالۆ ده‌يقيڕاند بيگرن هات! نه‌هێڵن ده‌رچێ! هه‌ندێ جار باوه‌شيان بۆ بڵێسه‌ى ئاگر ئاوه‌ڵا ده‌كردو زۆرانيان له‌گه‌ڵدا ده‌گرت تا سه‌ركوتيان ده‌كرد. ڕاوچيانى ئاگر به ‌بۆنه‌ى لالۆ گيان پێكه‌وه گۆرانى ده‌لالۆى ناسريان وه‌ك ئۆركێسترايه‌ك ده‌گوته‌وه كه ته‌نيا مانگه‌شه‌وى بێخه‌وش شاهيديان بوو.
به ‌گوێى خۆم گوێم له قرچه‌قرچى سووتانى پووشوو په‌ڵاش بوو كه ئه‌ياندا به گوێى داروو ده‌وه‌نه‌كاندا و ده‌يانگوت: " ئازيزان ئێمه خۆمان ده‌كه‌ين به ‌فيداى ئێوه دڵ نيگه‌ران مه‌بن ئێمه له وه‌رزی به‌هاردا سه‌رهه‌ڵده‌ده‌ينه‌وه زۆر دوور ناڕۆین ئاسۆ روونه ‌هه‌روه‌ها كه هه‌تاو هه‌موو ڕۆژێ سه‌رهه‌ڵده‌دات، وه‌ک‌ ‌هه‌موو ساڵان له‌و وه‌رزه‌دا‌‌‌‌ له ئامێزتان ده‌گرين و پێكه‌وه سروودى سه‌رهه‌ڵدانه... سه‌رهه‌ڵدانه... ده‌خوێنين.
 شه‌ومان تا به‌يان برده ‌سه‌رو كڵپه‌ى ئاگرمان له پشت ئه‌سپه‌رێز نه‌هێشته‌وه، كاتژمێر8ى سه‌ر له ‌به‌يانى هاتينه خواره‌وه بۆ ناوئاوايى بۆ وچانێك و نانوچاييه‌ك، هێشتا ئاخر پارووى نان ته‌واو نه‌بوو هه‌واڵى گڕگرتنه‌وه‌ى هه‌مان جێگايان پێ داينه‌وه ڕيسه‌كه‌مان ببوه‌وه‌ خورى، ئاده‌ى هه‌مديس خۆ به ‌ڕێ بخه‌ین بۆ سه‌رلوتكه.
به‌ وره‌ى به‌رزى ژينگه‌پارێزى خۆمان گه‌يانده سه‌ر ئاگر، دووباره كارى شه‌ومان ته‌واو كرده‌وه به ‌لا لێواره‌ى شاهۆ دوا به ‌دواى ئاگر ڕۆيشتينه‌وه به‌ره‌و ڕوار و زۆم.
 هێنده‌مان نه‌مابوو ده‌ست ڕاگرين به سه‌ر ته‌واوى ئاگره‌كه‌دا به‌ڵام زۆر به‌داخه‌وه كردارى سروشت  هاوڕێيى نه‌كرد له ‌گه‌ڵماندا، بايه‌كى هاوشێوه‌ى تۆفانى نۆح هه‌ڵيكردو و ئێمه‌و، ئاگر، شاهۆ و سرووشتى شێوانده‌وه. به ‌ده‌نگى به‌رز قيڕاندم خودايا گله‌یی له‌ کێ بکه‌ین؟ هانا بۆ کێ به‌رین؟ هاواره‌که‌م  دۆڵ به‌ دۆڵ ده‌نگی ده‌دایه‌وه‌و دیسان ده‌گڕایه‌وه‌ بۆلای خۆمان، که‌س وه‌ڵامده‌ری نه‌بوو.
 نان و ئاو و توانامان لێبڕابوو، بڕيار وابوو به‌دواى كانيدا بگه‌ڕێين، دواى كاتژمێرێك كانيیه‌کمان  په‌يدا كرد به‌ڵام ئه‌ويش هيچى پێ نه‌مابوو يانێ وشك ببوو. به ‌ناچارى ‌هاتینه‌ خواره‌وه بۆ سه‌رجاده تا بتوانين له ڕێبوارانى ئه‌و ڕێگايه ئاو بستێنين هه‌ر ئه‌وه‌يشه بوه هۆى ڕزگاريمان له توونيه‌تى و برسيه‌تى و هه‌روه‌ها بێ هومێدى. داواى يارمه‌تيمان كرد له ئه‌نجومه‌ن كه نه‌فه‌ر و نان و ئاومان بۆ بنێرن. تا ئێمه وچانێكمان دا له مه‌ريوان و سه‌وڵاوا پڵينگه‌كانى شاهۆ هاتن هه‌موو شتێكيان بۆ هاوردبووين. نان و چاييمان خواردو هه‌ستاينه‌وه  سه‌ر پێ بۆ كوژاندنه‌وه‌ى ئاگر. ئه‌ى خودا ئاخر ئه‌مه كه‌ى كاره؟ ئه‌مه كه‌ى ڕازى په‌روه‌ردگاره؟ ئيتر هه‌نگاو به ‌داوماندا نه‌ده‌هات هيچ هێزو توانايه‌كمان تێدا نه‌مابوو له به‌ر بێ هيوايى يه‌كتر به ‌ڕووى خۆماندا نه‌ده‌هێنا كه زۆر ماندووين و چيدى ناتوانين. له‌قان له‌قان به شوێن يه‌كتردا كه‌وتينه ‌ڕێ هه‌ر له ‌سه‌ره‌تاوه بووين به دوو به‌شه‌وه ديسان گورووپێكمان ڕۆيشته‌وه بۆ ئه‌سپه‌رێز تا له‌وێرا به‌رى پێبگرين تا ده‌گه‌ينه خواره‌وه. ئه‌و گورووپه‌كه‌ى ديكه‌شمان له پشتى زۆم و ڕواره‌وه ده‌ستيان پێكرد. ئێواره تێپه‌ڕی و ديسانه‌وه تاريكايى  باڵى خۆى به سه‌رماندا داگرت. به‌و شه‌وگاره خه‌ريك كوژاندنه‌وه‌ى ئاگر بووين تا خۆر زه‌رده‌خه‌نه‌ى به ‌ڕووماندا كرده‌وه له‌و كاته‌دا بوو گه‌يشتينه‌وه به‌ يه‌ك ئيتر زانيمان كه ئاگر كۆتايى پێهاتووه. دواى 35 كاتژمێر توانيمان به سه‌ربه‌رزى ئاگره‌كان بده‌ينه‌وه له‌يه‌ك چيتر ئاگر نه‌مايه‌وه. تاكوو كاتژمێر بوو به 7ى سه‌رله‌ به‌يانى ئاگرمان به شاهۆوه نه‌هێشته‌وه. ئه‌و كاته بوو بۆ يه‌كترمان ده‌ڕوانى و له كانگاى دڵه‌وه پێده‌كه‌نين.
                                                                         *گوندی جۆڵاندێ: شوێنی جه‌وله‌ی ئه‌سپه‌کانی ئه‌و شۆڕه‌ سوارانه‌ی بناری شاهۆ بوه.